ik schrijf al meer dan 10 jaar kinderfictie, en toch zou ik aarzelen om het te definiëren; het is een glad, divers, quicksilver ding. Maar ik weet wel, met meer zekerheid dan ik gewoonlijk over iets voel, wat het niet is: het is niet uitsluitend voor kinderen. Als ik schrijf, schrijf ik voor twee mensen, mezelf, leeftijd 12, en mezelf, nu, en het boek moet voldoen aan twee verschillende, maar verbonden eetlust.
Mijn 12-jarige zelf wilde autonomie, gevaar, rechtvaardigheid, voedsel en vooral een soort dichtheid van atmosfeer waarin ik kon stappen en worden overspoeld. Mijn volwassen zelf wil al die dingen, en ook: erkenning van angst, liefde, falen. Dus wat ik probeer als ik schrijf – vaak falend, maar proberen – is om neer te zetten in zo weinig woorden als ik kan de dingen die ik het meest dringend en wanhopig willen kinderen om te weten en volwassenen om zich te herinneren.Degenen onder ons die voor kinderen schrijven, proberen hen te bewapenen voor het toekomstige leven met alles wat we kunnen vinden dat waar is. En misschien ook, in het geheim, om volwassenen te wapenen tegen die noodzakelijke compromissen en hartverscheuringen die het leven inhoudt: om hen eraan te herinneren dat er grote, ondersteunende waarheden zijn en altijd zullen zijn waarnaar we kunnen terugkeren.
wanneer u een kinderboek leest, krijgt u de ruimte om als kind opnieuw te lezen: om uw weg terug te vinden, terug naar de tijd dat er dagelijks nieuwe ontdekkingen kwamen en toen de wereld kolossaal was, voordat uw verbeelding werd bijgesneden en netjes, alsof het een optionele extra was. Maar verbeelding is niet en is nooit optioneel geweest: het is de kern van alles, het ding dat ons in staat stelt om de wereld te ervaren vanuit het perspectief van anderen, het precedent van de liefde zelf. Daarvoor hebben we boeken nodig die speciaal geschreven zijn om het hart en de geest een galvanische kick te geven – kinderboeken. Kinderfictie vereist distillatie; op zijn best geeft het in hun zuiverste, meest archetypische vormen hoop, honger, vreugde, angst. Zie kinderboeken als literaire wodka.
bovenal sprak fictie van kinderen tot Mij, en spreekt nog steeds tot mij, van hoop. De boeken zeggen: Kijk, Zo ziet moed eruit. Zo ziet vrijgevigheid eruit. Ze vertellen me, door middel van tovenaars en sexy Jezus leeuwen en pratende spinnen, dat deze wereld waarin we leven een wereld is van mensen die grappen vertellen en werken en verdragen. Kinderboeken zeggen: de wereld is enorm. Ze zeggen: hoop telt voor iets, moed zal ertoe doen, humor, empathie, liefde zal ertoe doen. Deze dingen kunnen wel of niet waar zijn. Ik hoop van wel.
WH Auden schreef in een essay over Lewis Carroll: “Er zijn goede boeken die alleen voor volwassenen zijn, omdat hun begrip volwassen ervaringen veronderstelt, maar er zijn geen goede boeken die alleen voor kinderen zijn.”Ik zou niet suggereren dat volwassenen alleen lezen, of zelfs in de eerste plaats, fictie van kinderen. Alleen dat er sommige momenten in het leven zijn dat het misschien het enige is dat zal doen.
vijf van de beste kinderboeken voor volwassenen
The Paddington books by Michael Bond
er is een levendige en duidelijke les in Paddington, over refuge. Paddington verschijnt voor onze deur, met niets om zichzelf te prijzen, behalve zijn bestaan en zijn uitstekende hoed, en we moeten hem opnemen. We moeten hem koesteren, want Hij leeft – en Michael Bond vertelt ons, net als William Blake voor hem, dat alles wat leeft heilig is.
maar er is meer: voor Bond, denk ik, is structuur een vorm van metafoor, en de verhalen kunnen worden gelezen als gelijkenissen. Dus elk individueel Paddington verhaal heeft meestal een soort van ongeluk: bijvoorbeeld, Paddington laat een sandwich; een man glijdt op. Ramp! Maar dan blijkt de man een inbreker, en zijn gestolen goederen morsen uit aan de voeten van de beer: triomf! De boeken vertellen ons dat als we uitzoomen we zullen zien dat er in elke ramp een radertje zit, dat ons naar potentiële goedheid drijft. Gebakken in de structuur van de verhalen, klein als ze zijn, is Bond ‘ s kolossale centrale waarheid: groter dan de chaos van de wereld zijn zijn wonderen. Paddington vraagt ons om te vertrouwen, al was het maar voor een korte Snik, voor de lengte van het boek, in de essentiële adel van de wereld. De boeken zijn zuurstof voor degenen, zoals ik, die twijfelen.
zijn Dark Materials trilogie van Philip Pullman
Lyra, Pullman ‘ s woeste heldin, een van de grootste ooit geschreven, een meisje met snelle humor en tand-en-klauw loyaliteit en een losse hand met de waarheid, reizen naar de onderwereld. In het begin, bij het ontmoeten van de harpijen die het rijk van de doden bewaken, ze liegt – vertelt hen wat ze denkt dat ze willen horen. De harpijen vallen haar aan, bombarderen haar en schrapen haar schedel met hun klauwen. In plaats daarvan vertelt ze haar eigen verhaal: over pijn, verlies, hoop en grubbiness, liefde en fouten. De harpijen luisteren. Lyra ’s metgezel vraagt waarom ze niet aanvallen, deze keer: “‘omdat het waar was,’ zei No-Name. Omdat ze de waarheid sprak. Omdat het voedend was. Omdat het ons voedde. Omdat we er niets aan konden doen. Omdat het waar was.””
the harpies make a bargain: if each soul has paid to the world and has a story to tell of it, and they tell it truly, they will be led through the darkness to the other side. Rigoureuze aandacht, waakzaamheid voor de schoonheid van de wereld, voor Pullman, is wat het leven van ons vraagt. Hij heeft dat gemeen met de filosoof Iris Murdoch, een andere schrijver waar ik van hou, die verordende dat aandacht de eerste steen van de liefde was. We moeten leren, in Pullman ‘ s universum, om de wereld te bekijken met intense en gulle zorg. We moeten leren verhalen te vertellen, zeggen zijn boeken, of het nu natuurlijk komt of niet-want het is de beste en soms de enige manier waarop we de waarheid kunnen uitwisselen.
Where the Wild Things Are by Maurice Sendak
“maar de wilde dingen riepen,’ Oh alsjeblieft ga niet-we zullen je opeten – we houden zo van je!”
“en Max zei:” Nee!’
“The wild things brulde hun verschrikkelijke gebrul en knarste hun verschrikkelijke tanden en rolde hun verschrikkelijke ogen en toonde hun verschrikkelijke klauwen maar Max stapte in zijn privéboot en zwaaide tot ziens.”
er zijn evenveel interpretaties van waar de wilde dingen zijn als er mensen zijn die het hebben gelezen, en het betekent iets heel anders als je 30 bent van wat het betekende toen je drie was. Ik denk dat het gaat over de wreedheid van de liefde; over hoe we elkaar verslinden, en worden verslonden.
het gaat ook over, denk ik, de grimmige vreemdheid van de wereld. Max keert terug naar huis en vindt zijn diner “was still hot”. Volgens Sendak wilden zijn redacteuren dat hij die regel zou knippen of wijzigen, omdat het onmogelijk was – of op zijn minst om het te bewerken, om een geloofwaardiger, “en het was nog steeds warm”. In een interview zei hij: “‘Warm’ verbrandt je tong niet. Er zit iets gevaarlijks in ‘heet’ … heet is de problemen waar je in kunt komen. Maar ik heb gewonnen.”De wereld is, per slot van rekening, ongebreideld vreemd. Kinderen verdienen boeken die dat ook zijn.
een hond en zijn jongen door Eva Ibbotson
in een wereld die een pose van uitgeputte kennis prijst, laat kinderfictie zichzelf de onopvallende houding van ontzag toe. Eva Ibbotson ontsnapte in 1934 uit Wenen, nadat Hitler het schrijven van haar moeder illegaal verklaarde; haar werk staat vol met een ongegeneerde verbazing over het feit van het bestaan. In een hond en zijn zoon, Hal, een kind met alles wat hij zich maar kan wensen, behalve liefde en zorg, laat vijf honden van de cruel Easy Pets agency. Hij en zijn vriend Pippa en de kleine zee van honden gaan op de vlucht naar het huis van zijn grootouders.Onderweg vindt elke hond de plek waar hij zichzelf kan zijn; de Pekingese Li-Chee, die ooit de tempels van monniken bewaakte, liggend aan de voeten van een meisje in een pleeggezin; Francine de poedel, een natuurlijke komiek, die optreedt in een reizend circus. Het is een verhaal over het vinden van je plek en je mensen; over niet pauzeren of twijfelen totdat je ze vindt.Het is ook, zoals veel van Ibbotson ’s boeken, een schot over de boeg naar een steeds meer consumentistische wereld; Hal’ s ouders showen goederen op Hem, “a gift pack from Hamley’ s and another from Harrods … but in the whole of the house there was nothing that was alive”. Het is een scherpe aanval op de vloed van overname die ons dreigt te overspoelen; om je nek erboven te houden, vertelt het boek Ons, moet je iets levend vinden om lief te hebben, of het nu beest of mens is, en vasthouden met beide handen. Blijf dichtbij, want de wereld zal koud zijn, en hectisch en plastic, en alleen met elkaar zullen we het redden.
Peter Pan door JM Barrie
Ik hou van Peter Pan omdat hij zichzelf is, geen verwaterde versie van een ander volwassen ding. Het biedt ons zijn eigen opstandige logica, want Neverland is de plaats van het vrije experiment van de verbeelding. “Natuurlijk variëren de Neverlands veel. John ‘s, bijvoorbeeld, had een lagune met flamingo’ s die eroverheen vlogen waarop John schoot, terwijl Michael, die heel klein was, een flamingo had met lagunes die eroverheen vlogen.”En ik hou van Peter zelf: Peter is vreugde, maar hij is ook een bedreiging: hij is de id en het ego, het gevaar van ontvoerd te worden door verlangen, hij is donker en grillig. Hij is Pan.
Barrie zou beweren dat volwassenen niet naar Neverland kunnen gaan. Hij schrijft: “op deze magische kusten zijn kinderen die spelen voor altijd hun corakels aan het strand. Ook wij zijn er geweest; Wij kunnen nog het geluid van de branding horen, hoewel wij niet meer zullen landen.”Wij volwassenen, vertelt Barrie, kunnen niet terugkeren naar dezelfde roekeloze en vrije Wheeling verbeelding. Ik ben het oneens: ik denk dat de boeken roepen in ons de losbandige, panische delen van onszelf. Ik denk dat met Barrie ‘ s hulp, en met degenen die voor en na hem zijn gekomen, we terug kunnen varen naar die kusten.
er zou ook een andere les kunnen zijn. Kapitein Haak, voornaam James, is een oude Etoniaan. Barrie schrijft: “hij was op een beroemde openbare school geweest; en haar tradities klampten zich nog steeds aan hem vast als kledingstukken, waar ze inderdaad grotendeels mee te maken hebben … hij bleef in zijn wandeling naar de voorname slouch van de school.”Hook, in his dying moments, thinks of his childhood: of” the playing fields of long ago … or watching the wall-game from a famous wall”. In Barrie ’s spelversie van het verhaal is het nog explicieter: Hook’ s laatste woorden zijn “Floreat Etona”, of “May Eton flourish”, het motto van de school.James Hook is verteld dat hij alles verdient, en als hij het niet krijgt, probeert hij Neverland te vernietigen, in de hoop dat hij uit de chaos zal opstaan. Hij heeft uitgebreid haar, “gekleed in lange krullen”, en”hij was nooit sinister dan toen hij op zijn meest beleefde, dat is waarschijnlijk de meest ware test van de fokkerij”. Pas op, het boek vertelt ons, pantomimische oude Etonianen met weerbarstig haar, die een goede vorm boven de waarheid prijzen, en die zouden proberen te regeren.
* waarom je kinderboeken moet lezen, ook al ben je zo oud en wijs, wordt uitgegeven door Bloomsbury. Haar nieuwe roman voor kinderen, the Good Thieves (Bloomsbury), is nu uit. Om een exemplaar van een van beide te bestellen, ga naar guardianbookshop.com of bel 0330 333 6846. Gratis UK p&p meer dan £15, alleen online bestellingen. Telefonische bestellingen min p&p van £1,99.
{{topLeft}}
{{bottomLeft}}
{{topRight}}
{{bottomRight}}
{{/goalExceededMarkerPercentage}}
{{/ticker}}
{{aanhef}}
{{#leden}}
{{.}}
{{/alinea ‘ s}}{{highlightedText}}
- Delen op Facebook
- Delen op Twitter
- delen via e-mail
- Delen op LinkedIn
- Delen op Pinterest
- Delen op WhatsApp
- Delen op Messenger