hiszpański konkwistador Hernán Cortés (ok. 1485-1547) jest najbardziej znany z podboju Azteków i zdobycia Meksyku w imieniu Hiszpanii. Cortés (pełne nazwisko Don Hernán Cortés de Monroy y Pizarro Altamirano, markiz Doliny Oaxaca) po raz pierwszy służył jako żołnierz w wyprawie kubańskiej pod wodzą Diego Velázqueza w 1511 roku. W 1519 Cortés został wyznaczony na dowódcę własnej wyprawy do Meksyku, gdy Velázquez ją odwołał. Cortés zignorował rozkaz i mimo to udał się do Meksyku, planując obalenie władcy Montezumy II w azteckiej stolicy Tenochtitlan. Aztekowie ostatecznie wyparli Hiszpanów z Tenochtitlan, ale Cortés powrócił, aby pokonać tubylców i zdobyć miasto w 1521 roku. Wiele lat później spędził na szukaniu uznania dla swoich osiągnięć i wsparcia ze strony hiszpańskiego dworu królewskiego.
Hernán Cortés i Diego Velázquez
Cortés urodził się w 1485 roku jako syn Martína Cortésa de Monroy i Doña Cataliny Pizarro Altamarino, drobnej szlachty w Medellín w Hiszpanii. Studiował przez pewien czas w Salamance, ale wkrótce stał się niespokojny i opuścił Hiszpanię w 1504, aby zbadać Nowy Świat. Młody Cortés wylądował w Hispanioli, czyli współczesnym Santo Domingo. Pracował jako notariusz w mieście Azúa przez kilka lat, zanim dołączył do Diego Velázqueza w wyprawie na Kubę w 1511 roku, gdzie wspiął się w szeregi lokalnego rządu, aby zostać burmistrzem Santiago.
Nie zadowalając się suchym lądem, Cortés miał w 1518 roku wypłynąć do Meksyku, tym razem dowodząc własną wyprawą, ale Velázquez odwołał wyprawę. Defiant, Cortés wyruszył do Meksyku z 500 ludźmi i 11 statkami, by szukać swojej fortuny.
Cortés „odkrywa” Meksyk
Cortés i jego załoga dotarli do Meksyku w lutym 1519 roku. Zarzucili kotwicę w Tabasco, gdzie pozyskał od miejscowych informacje na temat ziemi, którą chciał zdobyć. Dali mu też prezenty w postaci 20 kobiet. Jedna z nich, Marina, została jego tłumaczką i mieli razem syna, Martína.
Cortés wylądował następnie w Veracruz, gdzie jego ludzie wybrali go na sędziego głównego. Według niektórych relacji zatopił wszystkie statki, z wyjątkiem jednego, zanim odesłał nienaruszony do Hiszpanii. Nie będzie odwrotu dla jego ludzi, tylko podbój.
Cortés pokonał Azteków
Cortés wykorzystał swoich nowych sojuszników i zjednoczył ich przeciwko Aztekom, którzy byli oburzeni przez lokalne grupy za wysokie daniny, których wymagali. Zanim przybył do Meksyku, Aztekowie zaczęli rządzić ponad 500 małymi stanami i około 5-6 milionami ludzi. Użył śmiercionośnej siły, aby podbić Meksyk, walcząc z wojownikami Tlaxacan i Cholula, zanim zwrócił uwagę na ostateczną nagrodę: przejmowanie Imperium Azteków.
wkroczył do Tenochtitlan, stolicy Azteków za panowania władcy Montezumy II, 8 listopada 1519 roku. Tenochtitlán, położone w pobliżu dzisiejszego miasta Meksyk, miało ponad 140 000 mieszkańców i było najgęściej zaludnionym miastem, jakie kiedykolwiek istniało w Mezoameryce. Montezuma, myśląc, że Cortés i jego ludzie byli wysłannikami Boga Quetzalcoatla, który został przepowiedziany, że powróci w tym roku w kalendarzu azteckim, potraktował go jako honorowego gościa. Wykorzystując swoją szansę, Cortés wziął Montezumę jako zakładnika, a jego żołnierze najechali miasto.
kiedy Cortés dowiedział się, że hiszpańskie siły z Kuby dowodzone przez Pánfilo Narváeza przybywają, aby pozbawić go dowództwa i aresztować za nieposłuszeństwo, Cortés uciekł z miasta. Pozostawił 80 hiszpańskich żołnierzy i kilkuset Tlaxcalteków pod dowództwem Pedro de Alvarado, aby utrzymać Tenochtitlan do czasu jego powrotu.
podczas nieobecności Cortésa, Alvarado zmasakrował wodzów Azteków, a Cortés wrócił do Tenochtitlan, aby znaleźć w toku rebelii. Rozwścieczone siły Azteków ostatecznie wyparły jego siły z miasta. Podczas hiszpańskiego odwrotu Montezuma został zabity, a znaczna część łupów, które zdobyli Hiszpanie, została utracona. Cortés był jednak daleki od ukończenia. Jego siły pokonały Azteków w bitwie pod Otumbą 7 lipca 1520 roku, a on odzyskał kontrolę nad Tenochtitlanem do 13 sierpnia 1521 roku. Imperium Azteków upadło.
Hernán Cortés: dziedzictwo
podczas gdy Cortés podbijał Meksyk, Velázquez był zajęty krzyżowaniem swojej reputacji w Hiszpanii. Cortés odpowiedział, wysyłając pięć słynnych listów do hiszpańskiego króla Karola V o ziemiach, które podbił i życiu w Meksyku.
nigdy nie zadowalał się długo, Cortés nadal szukał okazji do zdobycia bogactwa i ziemi. Wysłał więcej ekspedycji na nowe obszary, w tym na tereny dzisiejszego Hondurasu. Wiele lat później spędził na szukaniu uznania dla swoich osiągnięć i wsparcia ze strony hiszpańskiego dworu królewskiego. Zmarł w Hiszpanii w 1547 roku.