8.2.2 rozpuszczalny ligand CD40
ligand CD40 (CD40L), znany również jako CD154, jest białkiem, które ulega ekspresji głównie na powierzchni aktywowanych komórek T i należy do nadrodziny czynnika martwicy nowotworu. Brak CD40L powoduje niemożność poddania się zmianie klasy immunoglobulin i można wytworzyć tylko przeciwciała klasy IgM. CD40L występuje w postaci związanej z błoną o masie cząsteczkowej 33 kDa oraz w postaci rozpuszczalnej o masie cząsteczkowej 18 kDa. Rozpuszczalny CD40L (sCD40L) jest przechowywany w granulkach płytkowych, a zatem jego obecność we krwi jest biomarkerem aktywacji płytek. wiadomo, że ekspresja sCD40L jest regulowana w komórkach związanych z miażdżycą.
poprzez interakcję z receptorem CD40, który jest obecny na komórkach B, monocytach, makrofagach, komórkach śródbłonka i mięśni gładkich, sCD40L może indukować uwalnianie mediatorów zapalnych (tj., cytokiny i chemokiny), co prowadzi do zwiększonej aktywności MMPs, które degradują śródmiąższowy kolagen i cienką włóknistą pokrywę blaszek miażdżycowych, a następnie destabilizację i pęknięcie płytki . Interakcja między CD40 i sCD40L promuje również angiogenezę in vivo poprzez regulację miejscowego czynnika wzrostu śródbłonka naczyniowego i ekspresji podstawowego czynnika wzrostu fibroblastycznego, wpływając na śródpłaszczyznową neowaskularyzację i podatność na płytkę nazębną . Ponadto, interakcja ta indukuje ekspresję czynnika tkankowego na makrofagach i komórkach śródbłonka (ECs )i zmniejsza ekspresję trombomoduliny, sprzyjając miejscowemu prokoagulantowi i propzakrzepowi. Ponadto, hamująca rola sCD40L w biodostępności tlenku azotu pochodzącego z EC może dodatkowo sprzyjać miejscowemu stanowi zakrzepowemu . Ponadto interakcja hamuje migrację EC w miejscu erozji płytki nazębnej, blokując proces reendotelizacji .
wiele badań wykazało potencjalną rolę sCD40L w ACS i CAD . sCD40L był znamiennie większy u pacjentów z zawałem mięśnia sercowego lub zawałem mięśnia sercowego w porównaniu z osobami zdrowymi . Był on wyższy u pacjentów ze stabilną dławicą piersiową niż u zdrowych osób, ale niższy w porównaniu z pacjentami z ACS . Podczas progresji ACS obserwowano stopniowe zwiększenie stężenia sCD40L . Tousoulis et al. wykazano, że sCD40L może być dominująco uwalniany z aktywowanych płytek krwi u pacjentów z MI lub CAD iw mniejszym stopniu w stanie zapalnym . Coraz więcej dowodów wykazało, że sCD40L jest potężnym i niezależnym predyktorem wyników w ACS . W badaniu dotyczącym zdrowia kobiet wysokie stężenie sCD40L było związane z większym ryzykiem poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych u pozornie zdrowych kobiet podczas 4-letniej obserwacji, szczególnie u tych, u których stężenie sCD40L przekraczało 95 .percentyl, które miało znacznie zwiększone ryzyko względne wynoszące 2,8 po dostosowaniu do innych czynników ryzyka. W badaniu CAPTURE pacjenci z wysokim stężeniem sCD40L mieli prawie trzykrotnie większe ryzyko zgonu z przyczyn sercowo-naczyniowych lub zawału mięśnia sercowego, którzy prawdopodobnie odniosliby korzyść z leczenia przeciwpłytkowego poprzez hamowanie receptora glikoproteiny IIb/IIIa abcysymabem . Jednak w kilku badaniach stwierdzono, że sCD40L nie miał wartości prognostycznej u pacjentów z CAD lub ACS . Kontrowersyjne wyniki różnych badań mogą być spowodowane różnymi metodami pomiaru sCD40L. przedłużające się krzepnięcie w surowicy może spowodować aktywację płytek krwi, a tym samym zawyżenie stężenia sCD40L. Dlatego zaleca się, aby próbki osocza były bardziej odpowiednie do pomiaru sCD40L. Ponadto próbki pełnej krwi powinny być przetwarzane i mierzone tak szybko, jak to możliwe po pobraniu krwi. W przeciwnym razie stężenie sCD40L byłoby przeszacowane po trzymaniu próbek krwi pełnej przez 3 godziny w temperaturze pokojowej . Ponadto stężenia sCD40L mają zmiany dobowe . Był on podwyższony w fazie jasnej w porównaniu z fazą ciemną. Oznacza to, że standaryzacja czasu pobierania próbek krwi jest potrzebna w badaniach klinicznych. Dalsze badania kliniczne w różnych dużych badaniach klinicznych z wykorzystaniem standaryzowanych metod pomiaru sCD40L są wymagane w celu wyjaśnienia potencjalnego zastosowania sCD40L jako wiarygodnego biomarkera w ACS.